Wodór zasili prom regionalny między Estonią a wyspą Muhu. Ministerstwo Transportu Estonii ogłosiło w grudniu 2023 przetarg na budowę bezemisyjnego, akumulatorowo-wodorowego promu dla trasy Virtsu–Kuivastu. Wodorowy prom ma rozpocząć pracę w październiku 2026 roku. Nowy prom ma pomieścić 700 pasażerów i posiadać 1000 m linii załadunkowej. Planowany budżet dla zakupu promu to 40 mln euro.
Jak wyjaśniono, nowy, energooszczędny prom będzie wyjątkowy w regionie, ponieważ będzie mógł działać wyłącznie na paliwie wodorowym, oprócz energii elektrycznej dostarczanej z lądu, działać bez hałasu i wibracji oraz działać w trybie w pełni autonomicznym z załogą na pokładzie.
Estońska minister klimatu Kristen Michal stwierdziła, że zakup nowego promu jest dobrym przykładem tego, jak przyczynić się do rozwoju gospodarczego przy jednoczesnej ochronie przyrody.
„Dalszy rozwój technologii promowej jest konieczny, aby poprawić jakość połączeń dla ludzi i turystów odwiedzających wyspy. Dzięki efektywnemu wykorzystaniu energii my, jako kraj i klienci, możemy za każde euro odbyć więcej podróży i to w sposób bardziej szanujący przyrodę” – powiedziała Michal.
Według Andresa Laasmy, dyrektora generalnego Floty Państwowej, przy projektowaniu nowego promu dużą wagę przywiązano do efektywności energetycznej. W oparciu o zasadę zerowej emisji prom może funkcjonować w warunkach zimowych w Estonii przy niższych kosztach energii.
„Dzięki nowym technologiom i innowacyjnej konstrukcji kadłuba zużycie energii przez nowy prom jest o około 20% niższe w porównaniu z promami poprzedniej generacji” – zauważył Laasma.
Valentin Bratkov, kierownik projektu nowego promu, podkreślił, że nowy prom będzie wyposażony w autonomiczne operacje na pokładzie i gotowość do zdalnego sterowania z pokładowym wsparciem i świadomością sytuacyjną, co oznacza, że prom będzie mógł pływać między portami w trybie w pełni autonomicznym.
„Początkowo różne czynności związane z operacją, takie jak nawigacja, w tym dokowanie i cumowanie, ładowanie energii elektrycznej z lądu, praca w maszynowni, na pokładzie samochodowym lub w miejscu obsługi klienta, mogą być w pełni autonomiczne. W przyszłości nowym promem będzie można sterować także zdalnie” – dodał Bratkov.
We współpracy z naukowcami z Estońskiej Akademii Morskiej, jednostki strukturalnej Politechniki w Tallinie, opracowano koncepcję promu, kładąc duży nacisk na możliwość stworzenia prototypu cyfrowego bliźniaka podczas budowy promu. Cyfrowy bliźniak pomoże podczas eksploatacji promu analizować aktualne strumienie danych cyfrowych i porównywać je z danymi historycznymi, poprawiając optymalne wykorzystanie promu.
„Wysokiej jakości analiza danych zostanie wykorzystana w systemach sterowania promu, a także w centrum operacji i symulacji na lądzie, jako podstawa do autonomicznego planowania operacji statku, a także do szkolenia operatorów promów i innych członków załogi – wyjaśnił Bratkow.
Konceptualny projekt promu i studium wykonalności zostały opracowane wspólnie z fińską firmą zajmującą się projektowaniem i inżynierią statków Deltamarin Ltd. w fazie przygotowawczej projektu budowlanego, aby sprawdzić, które cechy i możliwości promu będą najlepiej dostosowane do tras w Estonii w perspektywie długoterminowej.
Ponadto w październiku 2023 r. estońska flota państwowa zleciła Hamburgische Schiffbau-Versuchsanstalt GmbH (HSVA), niemiecką firmę usługowo-konsultingową, dalsze badanie możliwości nowego promu na wodach pokrytych lodem. HSVA stwierdziła, że koncepcja promu spełnia wysokie wymagania w zakresie efektywności energetycznej.
„Dochodzenie wykazało, że projekt jest w stanie kruszyć cienki lód pierwszego roku ze stałą prędkością. Co więcej, projekt udowodnił, że osiąga minimalną prędkość w warunkach burzliwego lodu określoną dla klasy lodowej IA z pewnym marginesem. Koncepcja mocy konstrukcji pozwala na pracę w jeszcze trudniejszych warunkach lodowych m.in. dryfowanie i akumulacja lodu” – poinformował Nils Reimer, kierownik działu Arctic Technology w HSVA.
Siła nowej koncepcji promu została potwierdzona przez towarzystwo klasyfikacyjne Lloyd’s Register (LR), które pod koniec listopada przyznało projektowi aprobatę zasadniczą.
„LR jest zaszczycone, że mogłem pełnić rolę zaufanego doradcy przy tym projekcie wraz z Estońską Flotą Państwową, mającym na celu dostarczenie rządowi estońskiemu nowego promu zasilanego akumulatorowo wodorem na trasach Virtsu-Kuivastu i Rohuküla-Heltermaa. Prom ten nie tylko pomoże w postępie w przejściu na statki niskoemisyjne i zeroemisyjne, ale zapewni także lepszą łączność między Estonią a jej największymi wyspami” – skomentował Patrick Wrede, menedżer ds. kluczowych klientów w LR.
Nowy prom pomieści nieco ponad 1000 metrów pasa ruchu dla samochodów, czyli o około 20% więcej niż promy poprzedniej generacji. Prom przeznaczony jest do przewozu do 700 pasażerów. Na razie nie jest wiadomy sposób bunkrowania wodoru (metoda truck-to-ship czy shore-to-ship), ani sposób magazynowania wodoru – wodór sprężony H35 (350 bar) czy wodór ciekły (LH2).
Szacunkowy koszt zamówienia wynosi około 40 milionów euro. Budowa statku zostanie sfinansowana ze środków Europejskiego Funduszu Modernizacyjnego oraz wpływów z handlu emisjami CO2. Tym samym Estonia zyska pierwszy w regionie prom na wodór i wdroży rozwiązania zeroemisyjne w żegludze morskiej.
Źródło: Ministerstwo Transportu Estonii
